Ślusarz

Ślusarze wykonują, montują i naprawiają narzędzia i przyrządy do obróbki metali i przetwórstwa tworzyw sztucznych, zbroje płytowe i broń białą oraz naprawiają i konserwują sprzęt gospodarstwa domowego, zamki, rowery i metalowe ogrodzenia. Wykonują modele odlewnicze oraz trasują powierzchnie półwyrobów, części maszyn i elementy konstrukcji. W zależności od rodzaju wykonywanych prac wyróżniamy ślusarzy:

  • konstrukcji stalowych,
  • urządzeń komunalnych,
  • sprzętu domowego,
  • samochodowych,
  • wyrobów artystycznych.

Ich zadania obejmują:

  • wykonywanie i naprawianie narzędzi skrawających jednolitych, takich jak: frezy gwintowniki, rozwiertaki, piłki, noże tokarskie, wiertła;
  • montowanie, demontowanie, naprawianie i ustawianie narzędzi skrawających jak: głowice frezowe, narzędzia zespolone do obróbki otworów oraz narzędzia specjalistyczne do pracy na obrabiarkach zespołowych czy automatycznych liniach obrabiarkowych;
  • montowanie, demontowanie, naprawianie i ustawianie uchwytów i przyrządów do obrabiarek skrawających i przetwórstwa tworzyw sztucznych;
  • wykonywanie ozdobnej galanterii metalowej, krat, lamp, rygli i zawiasów oraz rekonstruowanie metalowych obiektów i ich elementów o charakterze zabytkowym i muzealnym;
  • naprawianie i konserwowanie sprzętu gospodarstwa domowego, zamków, rowerów i metalowych ogrodzeń;
  • wytwarzanie, odnawianie i konserwowanie zbroi płytowych i broni białej;
  • sprawdzanie stanu technicznego broni myśliwskiej i sportowej, dorabianie, dopasowywanie i wymienianie uszkodzonych części;
  • wykonywanie modeli odlewniczych na podstawie rysunków tych modeli lub rysunków odlewów.

Miejscem pracy są:

  • firmy i warsztaty usługowe,
  • administracja domów mieszkalnych,
  • zakłady przemysłowe,
  • duże domy handlowe,
  • stacje obsługowo-naprawcze samochodów.

Praca odbywa się w pomieszczeniach zamkniętych. Tylko ślusarz konstrukcji stalowych większość czasu spędza na wolnym powietrzu. Czynności najczęściej wykonywane są w pozycji stojącej. Z uwagi na ręczną obróbkę metali i składanie elementów metalowych wymagana jest sprawność kończyn górnych oraz dobra siła fizyczna. Wykluczone są zawroty głowy, zaburzenia równowagi, napady drgawkowe z uwagi na obróbkę ręczną i mechaniczną. Kontakt z rozpuszczalnikami, smarami, oliwami nie wskazany jest dla osób, których skóra skłonna jest do uczuleń. Praca ma charakter indywidualny i jest w zasadzie rutynowa (poza ślusarzami wyrobów artystycznych). Zadania do wykonania są zmienne, lecz podobne pod względem zakresu i technologii wykonania. U ślusarza – spawacza, może to być również praca na wysokości. W czasie wykonywania obowiązków zawodowych obowiązuje go ubranie ochronne. Kontakty z ludźmi uzależnione są od rodzaju wykonywanych prac. Ślusarz zatrudniany jest na jedną zmianę do 8 godzin dziennie. Praca nie wymaga wyjazdów poza miejsce pracy. Wyjątkiem są ślusarze konstrukcji stalowych, którzy okresowo zatrudniają się na budowach. Wiedza:

  • z zakresu przetwórstwa metali
  • o metalach nieżelaznych, żelaznych i ich stopach, materiałach zastępczych i pomocniczych
  • o budowie, działaniu i użytkowaniu maszyn i urządzeń pomocniczych, niezbędnych w pracy ślusarza
  • o dokumentacji technologicznej obróbki i montażu
  • znajomość czytania rysunku zawodowego, szkicowania odręcznego prostych elementów maszyn

Zdolności i umiejętności:

  • zdolności techniczne
  • zdolności plastyczne
  • umiejętność odtwarzania rysunku w metalu
  • umiejętność pracy w warunkach monotonnych

Predyspozycje psychiczne i fizyczne Konieczne:

  • samodzielność
  • dokładność
  • wytrzymałość na długotrwały wysiłek fizyczny
  • zręczność rąk i palców – niezbędna podczas demontażu i montażu sprzętu domowego czy lutowania drobnych elementów
  • dobra koordynacja wzrokowo-ruchowa
  • dobry wzrok i słuch
  • brak lęku przed wysokością – praca przy budowie mostów, konstrukcji stalowych, wysokościowców, kadłubach statków

Wybierając zawód ślusarza nie ma możliwości pozostania bez pracy. Ślusarze są zatrudniani przede wszystkim w:

  • przedsiębiorstwach przemysłu metalowego, maszynowego i elektrotechnicznego
  • przedsiębiorstwach usługowych
  • zakładach naprawczych
  • punktach usługowo-naprawczych
  • odpowiednich zakładach rzemieślniczych
  • zakładach budowy obrabiarek, samochodów, urządzeń transportowych, maszyn budowlanych i rolniczych
  • budownictwie przemysłowym
  • budownictwie urządzeń hutniczych i chemicznych
  • stoczniach, przy budowie statków

Ślusarz wyrobów artystycznych może być zatrudniony w zakładach przemysłu metalowego, meblowego i w zakładach usługowych o charakterze rzemiosła artystycznego. Może pracować również przy wyposażeniu wnętrz i także w pracowniach konserwatorskich. W przypadku braku możliwości pracy typowej dla ślusarza, można podjąć pracę po ukończeniu odpowiedniego kursu w zawodzie tokarza, spawacza, frezera, szlifierza itp. Istnieje możliwość samo zatrudnienia poprzez uruchomienie własnej działalności gospodarczej.

PKZ(M.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik energetyk, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych,
Słuchacz:

  1. przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego;
  2. sporządza szkice części maszyn;
  3. sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych;
  4. rozróżnia części maszyn i urządzeń;
  5. rozróżnia rodzaje połączeń;
  6. przestrzega zasad tolerancji i pasowań;
  7. rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne;
  8. rozróżnia środki transportu wewnętrznego;
  9. dobiera sposoby transportu i składowania materiałów;
  10. rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją;
  11. rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń;
  12. rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej;
  13. rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej;
  14. wykonuje pomiary warsztatowe;
  15. rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac;
  16. określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń;
  17. posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych;
  18. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

MG.20. Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi

1. Wykonywanie elementów maszyn, urządzeń i narzędzi metodą obróbki ręcznej Słuchacz: dobiera metodę do rodzaju obróbki ręcznej; dobiera materiały do wykonania elementów maszyn, urządzeń i narzędzi; dobiera narzędzia do wykonywania obróbki ręcznej; dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe do rodzaju wykonywanych prac ślusarskich; wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; ocenia jakość wykonanych prac z zakresu obróbki … dalej