Nagroda Literacka Nike 2022

Nike 2022 dla Jerzego Jarniewicza i Joanny Ostrowskiej! Galę rozpoczął manifest.
Nike 2022 przyznana! Laureatem tegorocznej Nagrody Literackiej Nike został Jerzy Jarniewicz za tomik „Mondo cane”. W swoim przemówieniu tłumaczył, dlaczego nie chce „składać deklaracji politycznej”. Nike czytelników i czytelniczek zdobyła Joanna Ostrowska za reportaż „Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej”. Podczas gali nawiązywała do działań obecnej władzy, wskazując je jako bardzo ważny kontekst dla powstania książki.

2 października w Warszawie odbyła się gala Nagrody Literackiej Nike
Jak co roku swoje wyróżnienie przyznali czytelnicy i czytelniczki. Tu zwyciężyła Joanna Ostrowska
— Nie da się opowiadać historii queerowej tego kraju bez współczesności — podkreślała Ostrowska, dziękując osobom, które pomagały jej „wbrew instytucjom”
Nike 2022, decyzją jury pod przewodnictwem prof. Przemysława Czaplińskiego, otrzymał Jerzy Jarniewicz za tomik „Mondo cane”
— Sytuacja jest poważna i groźna — podkreślał ze sceny Jarniewicz, tłumacząc, dlaczego nie chce „składać deklaracji politycznych”
Na gali pojawiły się nawiązania do sytuacji społeczno-politycznej w kraju i za granicą, m.in. niedawnych wydarzeń w Iranie, wojny w Ukrainie i nagonki obozu władzy, a także skazywania z Art. 196 Kodeksu karnego
Więcej takich informacji znajdziesz na stronie głównej Onetu

Uroczystość odbyła się w niedzielny wieczór, tradycyjnie w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego.

Na gali nie zabrakło wątków społeczno-politycznych. Wydarzenie rozpoczął zbiorowy manifest — publiczność uniosła w górę kartki, na których można było przeczytać m.in. „Mahsa Amini”. To imię i nazwisko 22-letniej kobiety zmarłej niedawno w teherańskim szpitalu w wyniku znęcania się nad nią przez policję za nieodpowiednio noszoną chustę. Po jej śmierci i publikacji jej zdjęć w internecie rząd zaczął ograniczać dostęp do sieci, ale w kraju i tak wybuchły protesty.

Solidaryzowano się także z ofiarami trwającej wojny w Ukrainie, wywołanej agresją Rosji. — Jesteśmy czuli na to, co dzieje się w świecie. Tego dowodem są także książki, które zostały nominowane do nagrody — podkreślała prowadząca ceremonię Grażyna Torbicka.

Podczas gali Nike 2022 pojawił się także sprzeciw wobec artykułu o obrazie uczuć religijnych. Wręczający Nike od czytelników Michał Sołtysiak, prezes Fundacji Nagrody Literackiej Nike, był ubrany w koszulkę z numerem „196”. Podkreślał „łatwość, z jaką skazuje władza” właśnie na podstawie Art. 196 Kodeksu karnego. Bluzę w tym samym stylu miał na sobie przewodniczący jury Przemysław Czapliński.

Mam nadzieję, że państwo widzą, że zupełnie jestem zaskoczony, to nie jest żadna kokieteria. Nie wiem, co powiedzieć, mowę mi odbiera. Odbieram tę nagrodę jako nagrodę dla poezji, tej poezji, która może być kołem ratunkowym. Ilu nas czyta poezję? Tylu, ile było poległych Spartan pod Termopilami. Ale może od jutra będzie więcej dzięki tej nagrodzie. Można było złożyć deklarację polityczną, ale wydaje mi się, że sytuacja jest tak poważna i groźna, że nie chciałbym dewaluować poważnych refleksji swoim przypadkowym, okazjonalnym komentarzem

— mówił ze sceny laureat Nike.
W tomie „Mondo cane” Jarniewicz rejestruje prawdziwe śmierci znajomych, zerwania, odejścia – i bezlitośnie przygląda się własnym reakcjom na te „krańcówki”. Kpiarsko poczyna sobie z modelem poezji konfesyjnej, gdy obnaża zarówno perwersyjny wojeryzm mediów, jak i słabości własnego, coraz częściej schorowanego ciała. Ciągle zmienia perspektywę składni: raz ustawia obiektyw z ironicznego dystansu, a chwilę później kameruje wszystko w szokująco intymnym zbliżeniu.

Kim jest Jerzy Jarniewicz?
Jerzy Jarniewicz — urodzony w Łowiczu. Poeta, tłumacz, krytyk. W 1982 r. ukończył anglistykę na Uniwersytecie Łódzkim, w 1984 r. filozofię. Autor między innymi tomów poetyckich „Dowód z tożsamości” (2003), „Oranżada” (2005), „Na dzień dzisiejszy i chwilę obecną” (2012) czy „Woda na Marsie” (2015), licznych przekładów literatury zagranicznej oraz książek krytycznoliterackich. Od 1994 r. redaktor „Literatury na Świecie”. Współpracuje z „Gazetą Wyborczą”, „Tygodnikiem Powszechnym” i „Tyglem Kultury”. Mieszka w Łodzi.

Joanna Ostrowska z Nike czytelników
Laureatką Nike czytelników została Joanna Ostrowska za reportaż „Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej”.
W przemówieniu mówiła o bieżącej sytuacji w Polsce — nagonce na osoby LGBT+, wywołanej przez przedstawicieli obozu władzy. Wskazała ją jako ważny kontekst dla powstania książki.
— To nagroda wszystkich aktywistów, aktywistek, badaczek, badaczy, archiwistów i archiwistek, bardzo odważnych ludzi, którzy pomagali mi wielokrotnie wbrew instytucjom. Dzięki nim napisałam tę książkę — zwracała uwagę Ostrowska.

Najważniejsze było powiedzieć wreszcie w tym kraju, że ci ludzie byli i należy im się uznanie, także w instytucjach zajmujących się pamięcią zbiorową w tym kraju. Pisałam tę książkę w czasie, kiedy w Polsce szalała homofobiczna fala nakręcona przez partię rządzącą, przez Kościół katolicki. Nie da się opowiadać historii queerowej tego kraju bez współczesności

— mówiła ze sceny.

Swoją nagrodę zadedykowała zmarłemu Pawłowi Soszyńskiemu.

Joanna Ostrowska, „Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej” (okładka)

„Oni” nie istnieją z naszej winy. Zamazani przez przedwojenne fantazmaty podsycane nazistowską propagandą i perwersyjne plotki wojenne i obozowe, zrównani zostali z bezimiennymi uwodzicielami, kryminalistami, aspołecznym elementem. Przeciwko tym wyobrażeniom trzeba się wreszcie zbuntować, a o „nich” nie da się już dłużej milczeć.
Nike jest nagrodą za najlepszą książkę roku, przyznawaną zawsze w pierwszą niedzielę października, w 2022 r. po raz 26. W konkursie startować mogą wszystkie gatunki literackie.

Źródło:
https://kultura.onet.pl/ksiazki/nike-2022-znamy-wyniki-jerzy-jarniewicz-z-nagroda-nike-manifest-na-gali/tx8t0ce